Η ΕΙΣΒΟΛΗ ΧΗΜΙΚΩΝ ΟΥΣΙΩΝ ΣΤΑ ΥΔΑΤΑ ΑΠΕΙΛΕΙ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ

Οι επικίνδυνες ουσίες καταλήγουν στο γλυκό και στο νερό της θάλασσας μέσω διαφόρων οδών και από ποικίλες πηγές, ανάμεσα στις οποίες τη βιομηχανία, τη γεωργία, τις μεταφορές, τα μεταλλεία και τη διάθεση αποβλήτων, καθώς επίσης και από τις οικίες. Οι επικίνδυνες ουσίες που καταλήγουν στα νερά ποικίλλουν και μπορεί να είναι μέταλλα, φυτοφαρμάκα και φαρμακευτικά είδη.






Οι χημικές ουσίες έχουν διεισδύσει στην καθημερινή μας ζωή και χρησιμοποιούνται για την παραγωγή καταναλωτικών αγαθών, για την προστασία ή την αποκατάσταση της υγείας μας και για την παραγωγή προϊόντων. Εντούτοις, μερικές χημικές ουσίες είναι επικίνδυνες τόσο για το περιβάλλον όσο και για την ανθρώπινη υγεία. Οι επικίνδυνες ουσίες εισβάλουν στο γλυκό και στο θαλασσινό νερό μέσω διαφόρων τρόπων, γεγονός που μπορεί να έχει τα καταστρεπτικά αποτελέσματα στον υδρόβιο βιόκοσμο.



Οι άνθρωποι κινδυνεύουν να εκτεθούν στις επικίνδυνες ουσίες που βρίσκονται στα νερά μέσω της κατάποσης μολυσμένου νερού, της κατανάλωσης μολυσμένων ψαριών του γλυκού νερού και μολυσμένων θαλασσινών, σύμφωνα με έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος. Η έκθεση υπογραμμίζει ότι ενώ η ευρωπαϊκή νομοθεσία για την αντιμετώπιση του προβλήματος είναι σχετικά ισχυρή, πρέπει να αντιμετωπίσει τις νέες προκλήσεις μεταξύ των οποίων και αυτή των αναδυόμενων ρύπων (που έχουν πρόσφατα ανακαλυφθεί στο περιβάλλον) των οποίων οι όποιες επιπτώσεις δεν έχουν γίνει ακόμη πλήρως κατανοητές.



Οι επικίνδυνες ουσίες καταλήγουν στο γλυκό και στο νερό της θάλασσας μέσω διαφόρων οδών και από ποικίλες πηγές, ανάμεσα στις οποίες τη βιομηχανία, τη γεωργία, τις μεταφορές, τα μεταλλεία και τη διάθεση αποβλήτων, καθώς επίσης και από τις οικίες. Οι επικίνδυνες ουσίες που καταλήγουν στα νερά ποικίλουν και μπορεί να είναι μέταλλα, φυτοφαρμάκα και φαρμακευτικά είδη.



Μακροχρόνια

Μερικές ουσίες, όπως για παράδειγμα οι ενώσεις τριβουτυλοκασσιτέρου (TBT), χημικές ουσίες που εμπεριέχονται στις αντιρρυπαντικές βαφές που χρησιμοποιούνται για την καρίνα των μεγάλων πλοίων, παραμένουν στα υδρόβια περιβάλλοντα μακροχρόνια, παρ' όλο που έχουν καταργηθεί σταδιακά.



Οι επικίνδυνες ουσίες μπορούν να έχουν τα καταστρεπτικά αποτελέσματα στον υδρόβιο βιόκοσμο. Οι ουσίες που προκαλούν ενδοκρινικές διαταραχές, για παράδειγμα, μπορούν να εξασθενίσουν την αναπαραγωγή στα ψάρια και τα οστρακόδερμα, ενώ οι επιπτώσεις των οργανοχλωρίνων (ρυπογόνων ουσιών από φυτοφάρμακα που αποθηκεύονται στα λιποκύτταρα) στη θαλάσσια ζωή είναι καταστροφικές. Ανάμεσα στους αντίκτυπους των επικίνδυνων ουσιών είναι και η μείωση των υπηρεσιών που παρέχονται από τα υδρόβια οικοσυστήματα, συμπεριλαμβανομένης της παροχής τροφίμων. Οι άνθρωποι μπορούν να εκτεθούν στις επικίνδυνες ουσίες που έχουν εισχωρήσει στο νερό καταναλώνοντας το μολυσμένο νερό ή τα μολυσμένα ψάρια του γλυκού νερού και τα θαλασσινά. Μερικά μέταλλα έχουν βρεθεί στα θαλασσινά πάνω από τα όρια ασφαλείας, ενώ τα επίπεδα κάποιων απαγορευμένων ουσιών, όπως το γνωστό φυτοφάρμακο DDT, μπορούν επίσης να είναι υψηλά.



Νομοθεσία

Η υπάρχουσα νομοθεσία στην Ευρώπη έχει οδηγήσει σε θετικά αποτελέσματα, ανάμεσα στα οποία τη μείωση των εκπομπών των μετάλλων στον αέρα και το νερό. Η εφαρμογή της πιο πρόσφατης νομοθεσίας συμπεριλαμβανομένης της οδηγίας πλαισίου για το νερό και του κανονισμού REACH, σχετικά με την εγγραφή, την αξιολόγηση, την έγκριση και τον περιορισμό των χημικών ουσιών, αναμένεται να διαδραματίσει ένα βασικό ρόλο στην καταγραφή των επικίνδυνων ουσιών στο νερό. Ομως, για μερικούς ρύπους, η συνειδητοποίηση των πιθανών επιπτώσεών τους έχει συμβεί πρόσφατα και η επιστημονική κατανόηση μπορεί ακόμα να είναι ελλιπής. Σε αυτούς τους αναδυόμενους ρύπους περιλαμβάνονται ουσίες που έχουν υπάρξει για κάποιο διάστημα, όπως τα φαρμακευτικά είδη και τα προϊόντα προσωπικής φροντίδας, αλλά και σχετικά νέες όπως τα νανοϋλικά.



Από τα υδρόβια περιβάλλοντα στην τροφική αλυσίδα



Επικίνδυνες χημικές ουσίες που βρίσκονται στα υδρόβια περιβάλλοντα μπορούν να βιο - συσσωρευτούν σε ολόκληρη την τροφική αλυσίδα, γεγονός που αυξάνει τις επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία, κάτι που μπορεί να συμβεί με την κατανάλωση θαλασσινών (ψάρια, καρκινοειδή, μαλάκια και θαλάσσια θηλαστικά) και ψαριών του γλυκού νερού. Ο υδράργυρος, για παράδειγμα, απορροφάται σχεδόν τελείως από το αίμα και διανέμεται σε όλους τους ιστούς συμπεριλαμβανομένων του εγκεφάλου.



Στη θάλασσα της Βαλτικής τα επίπεδα οργανοχλωρικών στο σολομό και στις ρέγκες υπερέβαιναν τα μέγιστα επιτρεπτά επίπεδα της Ευρωπαϊκής Ενωσης, το ίδιο και στα μπλε μύδια στο φιόρδ Χόρσεν στη Δανία. Στην Ιταλία, τα επίπεδα διοξινών -όπως οι χλωριωμένοι αρωματικοί υδρογονάνθρακες- βρέθηκαν να είναι δύο φορές υψηλότερα στις πέρκες θαλάσσιων ιχθυοκαλλιεργειών. Σε μια νορβηγική μελέτη, τα θαλασσινά βρέθηκαν να είναι μια σημαντική πηγή φθοριούχων ενώσεων στους ανθρώπους, δίχως να έχουν ξεπεραστεί τα όρια των τιμών ασφαλείας.


"Η"